Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2007

Paris

Όταν σου δίνουν να φορέσεις μια βαριά "φανέλα", το πρώτο που πρέπει να κάνεις είναι να καταλάβεις αν μπορείς να την σηκώσεις. Με 30 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο - ο δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός στον κόσμο - , με μια ιστορία σχεδόν δύο χιλιάδων ετών, με μνημεία γνωστά και μοναδικά ανά την υφήλιο και πρωτεύουσα μιας χώρας που γέννησε μερικές από τις πιό θαυμαστές προσωπικότητες όλων των εποχών, το Παρίσι καλείται συνεχώς να δικαιολογήσει το στέμμα του ως "Πρωτεύουσα του Κόσμου". Μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να δοθεί απάντηση στο αιώνιο ερώτημα:"Μα, επιτέλους, τι το ιδιαίτερο έχει;" Και αυτός ο τρόπος είναι μια βολτίτσα μέχρι εκεί.
Φυσικά, θα πετάξετε με Air France. Εννοείται ότι υπάρχουν πτήσεις με κάθε ευρωπαϊκή εταιρία, αλλά
γνώμη μου είναι να προτιμάτε πάντα τα "εγχώρια προϊόντα". Με τις γαλλικές αερογραμμές, υπολογίστε γύρω στα 300 ευρώ συν φόρους - με επιστροφή. Αν πάλι είστε αθεράπευτα Έλληνας, οι Ολυμπιακές αερογραμμές θα σας στοιχίσουν περίπου 50 ευρώ λιγότερα.Δική σας δουλειά να αναρωτηθήτε αν αξίζει τον κόπο.
Σε δύο ώρες θα προσγειωθείτε στο αεροδρόμιο του Στρατηγού, το Charles de Gaulle. Ένας αχανής λαβύρινθος από μπετόν, μέταλλο και γυαλί, το Διεθνές Αεροδρόμιο είναι το πρώτο πράγμα που θα σας κάνει εντύπωση. Όσοι περιμένετε κάτι από το "παραδοσιακό" Παρίσι, θα απογοητευτείτε λίγο. Η πόλη έχει εξαπλωθεί με σύγχρονο τρόπο, και θα
πρέπει να προχωρήσετε στα ενδότερα για να πάρετε την πρώτη γεύση από το μποέμικο άρωμα που εξύμνησαν προσωπικότητες σαν τον Honore de Balzac.
Ένα από τα άσχημα του Παρισιού είναι ότι είναι δύσκολο να δοθεί κάποιο σημείο αναφοράς. Υπάρχουν είκοσι περιφέρειες στην πόλη - κάτι σαν τους δικούς μας Δήμους -, η κάθε μια με την δική της μοναδικότητα. Σαν γενικός κανόνας, ισχύει ότι εξαπλώνονται γύρω από τον Σηκουάνα, με τις παλιότερες περιοχές γύρω από το ποτάμι και τις νεότερες στην περιφέρεια - τόσο διαφορετικές όσο η μέρα
με την νύχτα. Έτσι, θα δείτε τα πάντα: γραφεία και επιχειρήσεις στο Louvre - εκεί βρίσκεται και το μουσείο - , κινέζικη συνοικία στο Gobelins, τον απίστευτο γυάλινο πύργο του Tour Maine - Montparnasse στο Observatoire, καφέ ποτισμένα με την ζαλάδα του αψέντι στο Luxemburg. Μην ελπίζετε να τα δείτε όλα. Μια γύρα στο Παρίσι είναι πάντα του είδους "ό,τι αρπάξεις".
Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε, με τόση ευλάβεια όση δείχνουν οι μουσουλμάνοι για την Μέκκα.
Ε
ίστε άξιοι της μοίρας σας αν παραλείψετε να περάσετε από το L'Ecluse στην Saint Michelle για κρεμμυδόσουπα ή το L'Alsace στο Champs-Elysees για τον ίδιο λόγο. Καφέ οπωσδήποτε στο Cafe de Flores στην Saint Germain - όπου, αν είστε τυχεροί, μπορεί να καθίσετε στο ίδιο τραπέζι που καθόταν ο Jean Paul Sartre ή η Simone de Beauvoir. Αφού ικανοποιήσετε το στομάχι σας, μπορείτε να ξεφραγκιαστείτε άφοβα σε μια άνευ προηγουμένου shopping therapy. Στην Montaigne θα βρήτε Yves-Saint Laurent και Dior, στο Fauburg Saint-Honore σας κλείνει το μάτι ο Gucci και ο Hermes, στο Saint-Sulpice κατευθείαν για Versace. Και αν σας μείνουνε τίποτα ψιλά, ρίξτε το στον χορό. Για house, techno και άλλα συναφή ακουστικά εγκλήματα, τραβήξτε για Batofar, στην Francois Mauriac. Αν επιθυμήσατε κάτι από disco, κατευθυνθείτε στο Bus Palladium,στην Fontaine, ενώ εσείς οι ροκάδες και τζαζάδες που θέλετε κάτι πιό ήρεμο, το Le Divan du Monde στην rue de Martyrs σας καλεί.
Και εδώ παρακαλώ τα αγοράκια να με π
ροσέξουν ιδιαίτερα. Δεν ξέρω τι θα κάνετε, δεν με νοιάζει από ποιόν θα δανειστείτε, δεν με ενδιαφέρει τι θα υποθηκεύσετε...μην τολμήσετε να μην περάσετε μια νύχτα στο Moulin Rouge! Είστε στην πρωτεύουσα του έρωτα, είστε στην Μέκκα του αισθησιασμού, είστε στο ΠΑΡΙΣΙ που να πάρει! Αφήστε την καλή σας - εαν έχετε την ατυχία να την πάρετε μαζί - κάπου, μπείτε σε ένα ταξί - είναι εξυπηρετικά, αν και υπάρχει πρόβλημα με την γλώσσα - και πείτε στον οδηγό δύο μαγικές λεξούλες: Moulin Rouge. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην καταλάβει! Το σόου ξεκινά στις 2:00 το πρωί, κοστίζει 89 ευρώ - 170 (!) με γεύμα - και πρέπει απαραίτητα να φοράτε κοστούμι. Σας υπόσχομαι όμως ότι θα με ευχαριστείτε το επόμενο πρωί - και εσείς και το έτερον σας ήμισυ (το πιάσατε το υπονοούμενο;)!
Κάπου εδώ θα κλείσω. Δεν ανέφερα τον Πύργο του Άιφελ, το Μουσείο του Λούβρου ή την Αψίδα του Θριάμβου. Και δεν είπα τίποτε γ
ια το ευρωπαϊκό έκτρωμα της Eurodisney. Αυτά είναι για γκρουπάκια με πενηντάρηδες τουρίστες. Τελικά όμως, δόθηκε απάντηση στο ερώτημα της εισαγωγής; Για μένα ναι. Το Παρίσι μπορεί να μην τα πάει καλά σε μερικούς τομείς - όπως η καθαριότητα (προσοχή στις "σκυλο-νάρκες" στους δρόμους) ή η συνεννόηση (είναι τόσο σωβινιστές που δεν κάνουν τον κόπο να μάθουν αγγλικά) - αλλά, καθώς γράφω αυτές τις γραμμές, συνειδητοποιώ ένα πράγμα:μια πόλη τόσο πολύπλευρη, τόσο χαοτική, τόσο πολυπολιτισμική, αποκλείεται να μην είναι η Πρωτεύουσα του Κόσμου.












Υ.Γ: Και αυτή τη φορά, το Διεθνές Ταξιδιωτικό Πρακτορείο "Βίκυ και Χρύσα" έκανε πολύ καλή δουλειά. Φυσικά, τις ευχαριστώ θερμά. Μαζί και την Έφη ("το Μπούμπι" μου, όπως την αποκαλώ, προς απογοήτευσή της) που ήταν μαζί τους.

Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2007

Χαμένες ταυτότητες...

Αναμφισβήτητα πρόκειται για την πιό αμφιλεγόμενη και αινιγματική προσωπικότητα της Παγκόσμιας Ιστορίας. Στο όνομά του χιλιάδες σφάχτηκαν, παλουκώθηκαν, κάηκαν στην πυρά και στραγγαλίστηκαν, τόσο από τους υποστηρικτές του όσο και από τους αντιπάλους του. Εξαιτίας αυτών που έλεγε, ζήσαμε περίπου χίλια χρόνια σκοταδισμού και θεοκρατίας. Τα πιό τραγικά θύματα του, οι γυναίκες, πέρασαν τα πάνδεινα κάτω από το τσεκούρι του Malleus Maleficarum. Σήμερα, δύο χιλιάδες χρόνια μετά, δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι αυτού του πλανήτη πιστεύουν ότι δεν ήταν άνθρωπος, αλλά θεός (ό,τι και να σημαίνει αυτό) , ο καθένας με τον τρόπο του. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι δεν φέρει καμία ευθύνη! Σίγουρα, ούτε ο ίδιος μπορούσε να φανταστεί τι θα επακολουθούσε!
Ecce Homo, λοιπόν. Ιδού ο Άνθρωπος! Ο Ιησούς!
Το πρώτο πρόβλημα σχετικά με τον Ιησού, είναι το όνομά του. Υπάρχει ακόμα η παρανόηση ότι το "Χριστός" είναι όνομα - ή έστω επίθετο. Μέγα λάθος. "Χριστός" είναι ο τίτλος που απέκτησε - μάλλον μεταθανάτια - και προέρχεται από τα ελληνικά: χριστός, ο έχων το χρίσμα. Πρόκειται για μάλλον άστοχη απόδοση του αραμαϊκού massiah, σωτήρας, απ' όπου προήλθε ο εξελληνισμένος τύπος μεσσίας. Η Καινή Διαθήκη τον αναφέρει με το εβραϊκό του όνομα: Yeshua, σύντμηση του Yehoshua, "Ο θεός σώζει". Σκοντάφτουμε όμως στον Ησαΐα: "...ο Κύριος θα σας δώσει σημάδι: ιδού, μια παρθένα θα μείνει έγκυος, και θα γεννήσει γιο, και το όνομά του θα είναι Εμμανουήλ...". Κι αυτό δεν είναι άλλο από το αραμαϊκό immanu'el, "Ο Θεός [είναι] μαζί μας". Κι όσοι έχετε παντρευτεί, δεν ξέρω αν προσέξατε τι λέει ο παπάς στον χορό του Ησαΐα: "και έτεκεν υιόν, τον Εμμανουήλ..." (μάλλον εκείνη την ώρα ήσασταν απασχολημένοι με τις ρουκέτες ρυζιού). Προσωπικά, θεωρώ πιό σωστό το Yeshua. Αν μη τι άλλο, ήταν πιό συνηθισμένο σαν όνομα.
Το επόμενο πρόβλημα που συναντά κανείς, είναι οι χρονολογίες. Εδώ τα πράγματα είναι πιό μπερδεμένα, καθώς οι μόνες πηγές που έχουμε είναι τα Ευαγγέλια (τόσο τα Κανονικά, όσο και τα Απόκρυφα). Οι αντιφάσεις που υπάρχουν ανάμεσά τους, καθώς και τα ιστορικά λάθη, είναι τόσα πολλά, που μόνο εκτιμήσεις μπορούν να γίνουν. Ο Ματθαίος και ο Λουκάς αναφέρουν ότι γεννήθηκε όταν Έπαρχος της Ιουδαίας ήταν ο Ηρώδης Αντύπας. Ο Λουκάς μας τα μπερδεύει πιο κάτω, λέγοντας ότι Κυβερνήτης της Συρίας ήταν ο Κυρηναίος, και αναφέρει και την απογραφή στην Ιουδαία και στη Συρία. Εξωχριστιανικά, ο Ιώσηπος αναφέρει την απογραφή του έτους 6 μ.Χ, περίπου δέκα χρόνια μετά από τον θάνατο του Ηρώδη (4 π.Χ) .Από αυτά, το μόνο ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι γεννήθηκε κάπου ανάμεσα στο 4 π.Χ και στο 6 μ.Χ.
Το ίδιο ασαφής είναι και η ημερομηνία θανάτου του. Ο Ιωάννης λέει ότι σταυρώθηκε μια ημέρα πριν το Εβραϊκό Πάσχα, στις 14 του μηνός Nissan, αλλά ο Μάρκος λέει ότι Μυστικός Δείπνος έγινε στις 15 του μηνός Nissan, ανήμερα το Πάσχα. Εαν λάβουμε υπ όψιν και τις ημερομηνίες της ύπαρξης του Πόντιου Πιλάτου ως Κυβερνήτη της Ιουδαίας ( από το 26 μ.Χ ως το 36 μ.Χ), μπορούμε να πούμε ότι πέθανε είτε στις 7 Απριλίου του 30 μ.Χ είτε στις 3 Απριλίου του 33 μ.Χ.
Πρόβλημα υπάρχει και με τις πηγές που έχουμε σχετικά με τον Ιησού. Τόσο τα Κανονικά, όσο και τα Απόκρυφα Ευαγγέλια, γράφτηκαν μετά τον θάνατό του, και σώζονται μόνο αντίγραφά τους. Υπολογίζεται ότι όλα τα Ευαγγέλια γράφτηκαν γύρω στα 80 χρόνια μετά (συν πλην μια- δυο δεκαετίες) και, επιπλέον, βρίθουν τόσων ανακριβειών και αντιφάσεων, που είναι σχεδόν αδύνατο να τα δεχτούμε σαν αξιόπιστες ιστορικές πηγές. Όσο για τις εξωχριστιανικές πηγές (Ιώσηπος, Τάκιτος, Σουετώνιος και Πλίνιος ο Νεώτερος ), κι αυτές είναι μεταγενέστερες και περίπου της ίδιας εποχής με τα Ευαγγέλια, και οι αναφορές τους είναι είτε μικρές, είτε ασαφείς. Όμως, δεν υπάρχει ούτε λέξη από συγγραφείς σύγχρονους του Ιησού! Μεγάλη αντίφαση, αν σκεφτούμε ότι παρουσιάζεται σαν διασημότητα που τον ακολουθούσαν τα πλήθη!
Η σταύρωση και η ταφή του παρουσιάζουν παρόμοια προβλήματα. Ο Ιωάννης και ο Λουκάς λένε ότι έμεινε τρεις ώρες στον σταυρό, μετά τον κατέβασαν, τον έχρισαν με αρώματα και τον έθαψαν, παρουσία των συγγενών του. Ο Ματθαίος μας τα αλλάζει. Δεν τον έχρισαν με αρώματα και οι συγγενείς δεν ήταν εκεί. Απλά τον τύλιξαν με το σάβανο και τον άφησαν στον τάφο. Όλα τα υπόλοιπα έγιναν την επόμενη ημέρα. Οι ευαγγελιστές επίσης δεν συμφωνούν στον λόγο που η Μαρία επισκέφτηκε τον τάφο, στην ώρα της επίσκεψης και στο αν ο τάφος ήταν ανοιχτός ή όχι.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο. Η συνηθισμένη πρακτική των Ρωμαίων ήταν να αφήνουν τους νεκρούς στον σταυρό για δύο τρεις ημέρες, μάλλον για παραδειγματισμό. Μετά τους κατέβαζαν και τους έχωναν σε ασημάδευτους, ομαδικούς ταφικούς λάκκους. Επίσης, οι σταυρώσεις δεν ήταν σπουδαίο θέαμα την εποχή εκείνη. Καθημερινό φαινόμενο, αντιμετωπίζονταν από τους ντόπιους σαν τα σημερινά τροχαία ατυχήματα: περνάς από δίπλα, λες "πω πω!" και συνεχίζεις. Και, δεδομένου ότι σταυρώθηκαν μόνο τρεις - ενώ συνήθως επρόκειτο για ομαδικές εκτελέσεις -, δεν πρέπει να προσέλκυσε μεγάλο κοινό. Υπάρχει λοιπόν πιθανότητα να μην υπήρχε καν τάφος!
Θα σταματήσω εδώ. Η σχετική βιβλιογραφία είναι τόσο πλούσια, που φτάνει για να βουλιάξει ολόκληρο στόλο. Φυσικά, δεν διεκδικώ την πατρότητα των παραπάνω - πρόκειται για συμπεράσματα που υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια, ανθρώπων πολύ πιό άξιων από μένα. Απλώς θέλησα να ξύσω λίγο την επιφάνεια, να σκάψω λιγάκι και να δώσω το δικό μου συμπέρασμα για το ποιος ήταν - για την εποχή του - ο Ιησούς: ένας αξιόλογος, πανέξυπνος και ριζοσπαστικός πολιτικός.

Σάββατο 10 Νοεμβρίου 2007

Χορεύοντας στο ταβάνι.

Στο "Royal Wedding" του Stanley Donnen, o Fred Astaire αφήνει τον έρωτά του για την Anne Ashmond (Sarah Churchill) να γίνει στίχος,μουσική και χορός, στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του. "Είσαι όπου λάμπει η ομορφιά/Είσαι όπου φυτρώνει η ορχιδέα/Ό,τι είναι νεαρό κι ευτυχισμένο, πιό λαμπερό κι από γιορτή/ Είσαι όπου παίζουν οι άγγελοι." Χορεύοντας μαζί με την φωτογραφία της, υπερνικά την βαρύτητα, τα βήματά του βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στο πάτωμα, στους τοίχους, στο ταβάνι...παντού. Ο χορός του εξαπλώνεται παντού, μέσα του κι έξω, στον κόσμο που τον περιβάλει, πετάει, αιωρείται, τα πάντα γύρω του γίνονται χορός, τραγούδι, στίχος κι αγάπη. "Είσαι όπου κι αν πάω.Δεν είναι μυστήριο-είσαι ο κόσμος μου."

Το συγκεκριμένο διαμάντι προέκυψε μετά από την συνεργασία του Nick Castle με τον ίδιο τον Astaire. Βασισμένο σε ιδέα που ο Astaire επεξεργαζόταν από το 1945 (αναφέρθηκε πρώτη φορά στην έκδοση Lion's Roar της MGM), η σκηνή αποτελεί όχι μόνο ένα ορόσημο στην κινηματογραφική χορογραφία, αλλά και μια στιγμή καταπληκτικής έμπνευσης για τα ειδικά της εφέ. Τα πάντα γυρίστηκαν σε ειδικά κατασκευασμένο δωμάτιο που περιστρεφόταν αργά, μαζί με την κάμερα και τον κάμεραμαν, τεχνική που χρησιμοποιήθηκε αργότερα σε ταινίες όπως το remake της "Μύγας" από τον David Cronenberg και το "2001:A Space Odyssey" του Stanley Kubrick. Παρατηρώντας προσεκτικά την σκηνή, είναι φανερό ότι ο Astaire δεν χρειάζεται ειδικά cues ή σημάδια για να συντονίσει την χορογραφία του. Τα πάντα έχουν μελετηθεί από πριν βήμα βήμα, και απλά ο Freddy χρησιμοποιεί το σώμα του για να καταλάβει πότε πρέπει να κάνει αλλαγές. Το καταπληκτικό είναι ότι δεν αλλοιώνει καθόλου την ροή των βημάτων του και δεν διστάζει καθόλου. Κι όλα αυτά με μόνο ένα κόψιμο από την κάμερα, σε ένα μονόπλανο που κρατάει περίπου 3 λεπτά.Ελάχιστοι χορευτές μπορούν να καταφέρουν κάτι τέτοιο σε τέτοιες συνθήκες.
Από τις στιγμές που έχουν γραφτεί ανεξίτηλα στο Βιβλίο της Ιστορίας του Κινηματογράφου, ο "Χορός στο Ταβάνι" καταλαμβάνει σίγουρα μια από τις υψηλότερες θέσεις. Για μένα, είναι σίγουρα η καλύτερη χορογραφία που έχω δει, και δεν θα μπορούσα να περιμένω τίποτε άλλο από τον καλύτερο χορευτή του 20ού αιώνα, τον Fred Astaire.