The Usual Suspects

Ένα ερώτημα που σε βασανίζει επίμονα, σαν χαλασμένο δόντι: όσο κι αν σ'ενοχλεί, όσο κι αν θες να το αγνοήσεις, δεν μπορείς. Το σκαλίζεις με την γλώσσα, τρίβεις το μάγουλό σου, εκεί που πιέζεις τον εαυτό σου, αυτό επιστρέφει, μ'εκείνο το μουντό σφυροκόπημα που δεν είναι ακριβώς πόνος, αλλά κάτι χειρότερο, ένας παλμός στα νεύρα σου, ένα εκνευριστικό γαργάλημα, προορισμένο ή να υποχωρήσει ή να σε τρελάνει. Ένα ερώτημα...ένα αίνιγμα...ένα μυστήριο, ένας λαβύρινθος φτιαγμένος από τον ίδιο τον Διάβολο, χωρίς έξοδο, χωρίς λύση, χωρίς απάντηση. Αλλά συνεχίζεις ... και συνεχίζεις...και συνεχίζεις... ώσπου να πέσεις κάτω ξερός. Ένα ερώτημα ... ένα αίνιγμα...ένα μυστήριο:"Ποιος είναι ο Keyzer Soze;".
Δεκαπέντε πτώματα ανασύρονται από ένα φλεγόμενο πλοίο στο λιμάνι του San Pedro. Μόνο δύο φαίνεται να έχουν επιζήσει από το μακελειό: ένας σακατεμένος Ούγγρος στα πρόθυρα της τρέλας, και ένας κουτσός που κρατείται στο Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης. Ανάμεσα στους νεκρούς, τέσσερα άτομα, τέσσερις κακοποιοί δεμένοι μεταξύ τους με ένα πολύπλοκο δίχτυ παρανομίας και διαπλοκής: ο Keaton, πρώην διεφθαρμένος αστυνομικός που προσπαθεί να ξαναφτιάξει την ζωή του, ο Fenster , ένας Λατίνος δανδής με απίστευτο στυλ και ακατάληπτη προφορά, ο McManus, κορυφαίος ληστής, κενός, χωρίς ηθικές αρχές και χωρίς ψυχραιμία, και ο Hockney, μικροκακοποιός που προσπαθεί να πιάσει την καλή. Πέμπτο κομμάτι στο παζλ, ο κουτσός και σακάτης Verbal Kid, ο μόνος που μπορεί να ρίξει φως στην ιστορία."Όλα άρχισαν με εκείνη την ανάκριση στη Νέα Υόρκη, πριν έξι μήνες", αρχίζει την διήγηση του στον Ντετέκτιβ Kujan, έναν σκληροτράχηλο, ψημένο αστυνομικό που κυνηγάει το "μεγάλο δώρο": τον Keaton. Καθώς όμως η ιστορία του Kid εκτυλίσσεται, ένα όνομα αρχίζει να κάνει την εμφάνισή του, ένα πρόσωπο από την σφαίρα του μύθου, ένας άνθρωπος με απίστευτη δύναμη που κινεί τα νήματα χωρίς να γίνεται αντιληπτός: ο Keyzer Soze. Ο Διάβολος αυτοπροσώπως.
Θα ήθελα πολύ να αρχίσω την κριτική μου για την ταινία από τους ηθοποιούς, αλλά μοιάζει μάταιο. Ούτε μπορώ να βρω τις κατάλληλες εκφράσεις χωρίς να ακουστώ πομπώδης και υπερβολικός. Είναι σπάνιες οι φορές που ο τίτλος του πρωταγωνιστή γίνεται τυπικός και ανούσιος, και οι "Συνήθεις Ύποπτοι" ανήκουν σ'αυτή την κατηγορία. Ποιος μπορεί να θεωρηθεί πρωταγωνιστής εδώ; Αν αρχίσουμε από το "βαρύ πυροβολικό" - το Όσκαρ Α' Αντρικού Ρόλου δεν θα μπορούσε να γράφει άλλο όνομα από εκείνο του Kevin Spacey - καταλήγω να αφήσω απέξω τον Chazz Palminteri στον ρόλο του Ντετέκτιβ Kujan. Συνεχίζοντας με τον Gabriel Byrne στον ρόλο του Keaton, ρίχνω λιγότερο βάρος στον εξαιρετικό Peter Postlethwaite (απλά και μόνο ανατριχιαστικός σαν Kobayashi). Να γράψω για τον Benicio Del Toro (μόνο θαυμάστε το στυλ του!) και να αφήσω τους Stephen Baldwin και Kevin Pollak; Αδύνατον. Τι κι αν ο Peter Greene κάνει ένα πέρασμα λίγων μόνο λεπτών; Τι κι αν μπορεί να μην θυμάστε τον Dan Hedaya σε άλλο ρόλο; Βλέποντας την ταινία, το μόνο συμπέρασμα στο οποίο μπορείς να καταλήξεις είναι ότι κανείς, απολύτως κανείς δεν θα μπορούσε να λείπει.
Κι επειδή στον κινηματογράφο όλα συνδέονται, το ίδιο μάταια είναι και κάθε απόπειρα για κριτική στον Bryan Singer. Τρίτη μόλις ταινία του τριαντατριάχρονου - σήμερα- Αμερικανού σκηνοθέτη, το "Usual Suspects" τον εκτινάσσει στο ρετιρέ του Hollywood. Θα ακολουθήσει το εξαιρετικό "Apt Pupil", τα ποτάμια δολαρίων των X-Men και το "φρεσκαδούρικο" "Superman Returns", αλλά ήδη ο Singer δεν έχει να αποδείξει τίποτα και σε κανέναν.
Τρίτο σενάριο και για τον Christopher McQuarrie. Ένας παρανοϊκός λαβύρινθος που θα μπορούσε να βγει είτε από το κεφάλι ενός τρελού είτε από το ακούραστο μυαλό μιας ευφυίας, γραπώνεται πάνω σου, τυλίγεται και δεν σε αφήνει σε ησυχία. Μετά το ρολάρισμα των τίτλων τέλους, δεν σου αφήνει άλλη επιλογή εκτός από την επανάληψη. Και πάλι, σαν να είναι η πρώτη φορά, το ερώτημα παραμένει. Κι εκεί που πιστεύεις ότι έχεις βρει την απάντηση, πάντα κάτι θα βρεθεί να ανατρέψει τα πάντα, στέλνοντας σε στην αρχή. "Ποιος είναι ο Keyzer Soze;". Μήπως μου έχει ξεφύγει κάτι; Από την πρώτη ατάκα εως το απαράμιλλης μαεστρίας φινάλε - που απλώς κάθεσαι και το θαυμάζεις - ψάχνεις για την παραμικρή λεπτομέρεια, για την ελάχιστη εκείνη ένδειξη που θα σου λύσει τις απορίες. "Ποιος είναι ο Keyzer Soze;". Και ξανά..."Ποιος είναι ο Keyzer Soze;". Ποιος;;;
Ξαφνικά θυμήθηκα ένα απόσπασμα από την "Ατέλειωτη Ιστορία" του Michael Edde. Ο ήρωας, ο Bastian Balthasar Bux, καλείται να περάσει μια δοκιμασία. Πρέπει να περάσει ανάμεσα από δυο Σφίγγες, μόνο αν και οι δύο έχουν τα μάτια κλειστά. Αν τα ανοίξουν, θα τον παγιδέψουν ανάμεσά τους και θα ελευθερωθεί μόνο αν λύσει όλα τα αινίγματα του κόσμου. Βλέποντας ξανά και ξανά το "Usual Suspects", νοιώθω κάπως σαν τον μικρό Balthasar. Ξέρω ότι η προσπάθεια να βρω ποιος είναι ο Keyzer Soze είναι μάταιη. Αλλά συνεχίζω να ψάχνω. Και δεν διστάζω να σας πω ότι, κάθε φορά, η εμπειρία είναι ανεπανάληπτη!

Βαθμολογία................................Χρειάζεται να το πω;;;

International Movie Database: http://www.imdb.com/title/tt0114814/

Trivia: Τόσο ο Christopher McQuarrie, όσο και οι υπόλοιποι συντελεστές της ταινίας, έχουν ερωτηθεί άπειρες φορές το βασανιστικό ερώτημα: "Ποιος είναι ο Keyzer Soze;". Ο μόνος που έδωσε μια διαφορετική απάντηση από το "Δεν μπορώ να πω!", ήταν ο Bryan Singer, όταν ρωτήθηκε στην απονομή των Όσκαρ:" Έχω την εντύπωση ότι ούτε κι ο ίδιος ο Christopher ξέρει!".